2 . عمليات سوسنگرد :
جبهه : جنوب موقعيت : شرق سوسنگرد
تاريخ : 26/8/1359
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 6 گردان پياده و زرهي
عراق : 8 گردان پياده و زرهي
هدف عمليات : نجات سوسنگرد از خطر سقوط حتمي
تلفات انساني عراق : 795 نفر
توضيحات : بعد از شکست نخستين تلاش دشمن در اوايل مهرماه جهت اشغال سوسنگرد ، بعد از سقوط خرمشهر در اواسط آبان ، دشمن يک بار ديگر براي تصرف شهر اقدام و آن را محاصره نمود . در شرايطي که مدافعان شهر آخرين مقاومت ها را انجام مي دادند ، 2 گردان زرهي از ارتش با همراهي نيروهاي سپاه ، بسيج و ستاد جنگهاي نامنظم دکتر چمران ، در امتداد جاده سوسنگرد-حميديه دست به حمله زده و ضمن شکستن خط محاصره ، عراقي ها را از داخل شهر عقب راندند .
***
3 . عمليات نصر :
جبهه : جنوب موقعيت : جنوب کرخه کور (هويزه)
تاريخ : 15 تا 18/10/59
نوع تک : گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 10 گردان پياده و زرهي
عراق : 27 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : آزاد سازي مناطق اشغالي غرب کارون و در صورت امکان پيشروي تا شهرک تنومه در شمال بصره !
تلفات انساني عراق : 1800 نفر
توضيحات : اين عمليات هم با دستور بني صدر اجرا و هدايت گرديد . در مرحله نخست ، نيروهاي ايراني موفق به شکستن خطوط مقدم عراق شده و تا نزديکي ايستگاه حميد پيشروي کردند ، اما با آغاز پاتک گسترده عراق ، بني صدر دستور عقب نشيني داد . بعد از عقب نشيني ، تعدادي از دانشجويان پيروخط امام به فرماندهي شهيد علم الهدي ، که در محور هويزه وارد عمل شده بوده و از عقب نشيني خبر نداشتند ، به محاصره در آمدند و تا آخرين گلوله مقاومت کرده و همگي به شهادت رسيدند . پس از اين پيروزي ، عراق بدون مواجه شدن با مانعي شهر هويزه را اشغال کرد و خط جبهه خود در جنوب سوسنگرد را کامل نمود .
***
4 . عمليات ضربت ذوالفقار :
جبهه : غرب موقعيت : غرب صالح آباد
تاريخ : 19/10 تا 20/11/1359
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 6 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
عراق : 9 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : آزاد سازي ارتفاعات ميمک
تلفات انساني عراق : 2164 نفر
توضيحات : ارتفاعات ميمک در غرب صالح آباد ، از جمله نقاط مورد اختلاف ايران و عراق در قرارداد الجزاير بود . چون عراق به تعهدات خود عمل نمي کرد ، ايران هم خود را ملزم به حل مسئله ارتفاعات ميمک نمي دانست . در 15 شهريور ماه 1359 ، پيش از آغاز هجوم سراسري ، عراق ارتفاعات ميمک را اشغال کرد . عمليات ضربت ذوالفقار با هدف بازپس گيري اين ارتفاعات انجام شده و با موفقيت پايان يافت .
***
5 . عمليات توکل :
جبهه : جنوب موقعيت : شمال آبادان
تاريخ : 20/10/1359
نوع تک : گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 12 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
عراق : 18 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : شکست محاصره آبادان
تلفات انساني عراق : نامشخص
توضيحات : همزمان با دو عمليات نصر و ضربت ذوالفقار ، در محور شمال آبادان و بخصوص جاده ماهشهر ، نيروهاي ايراني دست به حمله زدند اما اين عمليات ناموفق بود .
***
6 . عمليات بازي دراز :
جبهه : غرب موقعيت : غرب سرپل ذهاب
تاريخ : 1 تا 9/2/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 5 گردان پياده
عراق : 6 گردان پياده و مکانيزه
هدف عمليات : آزاد سازي ارتفاعات بازي دراز و رفع ديد عراق بر روي دشت ذهاب
تلفات انساني عراق : 2200 نفر
توضيحات : با وجود شکست دشمن در اشغال شهر سرپل ذهاب ، در اختيار داشتن ارتفاعات غرب منطقه باعث برتري دشمن و تلفات بالاي نيروهاي ايراني زير آتش توپخانه آنها شده بود . عمليات فوق با هدف آزادسازي ارتفاعات مذکور انجام گرفت و در ابتدا کاملاً موفق بود اما عراق با اجراي پاتک هاي سنگيني موفق شد غرب ارتفاعات را مجدداً اشغال نمايد و تنها نيمي از اهداف عمليات محقق گرديد .
***
7. عمليات امام علي (ع) :
جبهه : جنوب موقعيت : شمال سوسنگرد
تاريخ : 31/2 تا 5/3/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 7 گردان پياده و زرهي
عراق : 12 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : آزاد سازي تپه هاي الله اکبر
تلفات انساني عراق : 700 نفر
توضيحات : با وجود اينکه دشمن از سه طرف شهر سوسنگرد را در محاصره داشت ، اهميت محور شمال مهمتر بود چون وجود تپه هاي الله اکبر در اين قسمت ، باعث ديد دشمن روي شهر شده بود . عمليات امام علي (ع) با هدف آزادسازي ايت تپه ها انجام شد و با موفقيت پايان يافت .
***
8 . عمليات فرمانده کل قوا :
جبهه : جنوب موقعيت : جنوب دارخوئين
تاريخ : 21 تا 25/3/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 2 گردان پياده و زرهي
عراق : 4 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : تصرف استحکامات دشمن در جنوب دارخوئين
تلفات انساني عراق : 520 نفر
توضيحات : در اوايل جنگ ، دشمن با عبور از کارون و محاصره آبادان سعي کرد از جاده آبادان- اهواز به سمت اهواز پيشروي کند . ايران در اين محور بجز چند نيروي ژاندارم محلي هيچ نيرويي نداشت . اما تعدادي از نيروهاي سپاه اصفهان که از جبهه کردستان با هدف پيوستن به مدافعان خرمشهر حرکت کرده بودند ، در نزديکي روستاي دارخوئين جلوي پيشروي عراقي ها را گرفتند . عراق بعد از آنکه نتوانست به پيشروي در اين محور ادامه دهد اقدام به ايجاد استحکامات نفوذ ناپذيري در جنوب دارخوئين کرد و تبليغات فراواني روي آن انجام داد . همزمان با برکناري بني صدر از فرماندهي کل قوا توسط امام (ره) ، نيروهاي سپاه که از مدتها قبل براي اجراي اين عمليات برنامه ريزي کرده بودند ، با نامگذاري عمليات خود با عنوان خميني ، فرمانده کل قوا ، دست به حمله زده و اين استحکامات را تصرف کردند . کارشناسان نظامي جهان در آن زمان ، اين عمليات کوچک را يک پيروزي استراتيژيک بسيار مهم ارزيابي کرده و شکست حصر آبادان را پيشبيني نمودند .
***
9 . عمليات رجايي و باهنر :
جبهه : غرب موقعيت : شمال سرپل ذهاب
تاريخ : 11 تا 16/6/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 7 گردان پياده و زرهي
عراق : 9 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : تصرف ارتفاعات قراويز و کوره موش در شمال دشت ذهاب
تلفات انساني عراق : 2130 نفر
توضيحات : با وجود شش روز نبرد بي امان در منطقه عملياتي ، فشار دشمن باعث شد تا نيروهاي ايراني در نهايت به مواضع اوليه عقب نشيني نمايند . اين عمليات تنها چند روز بعد از شهادت رجايي و باهنر انجام گرديد .
***
10 . عمليات ثامن الائمه :
جبهه : جنوب موقعيت : شمال آبادان
تاريخ : 5/7/1360
نوع تک : گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 30 گردان پياده و زرهي و 8 گردان توپخانه
عراق : 31 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي
هدف عمليات : شکست حصر آبادان به فرمان امام خميني (ره)
تلفات انساني عراق : 3300 نفر
توضيحات : نخستين عمليات گسترده موفق نيروهاي ايران در يکمين سالگرد آغاز جنگ تحميلي با هدف شکست محاصره آبادان انجام گرفت . سرعت عملکرد نيروهاي ايراني در اين عمليات چنان بود که کارشناسان غربي آن را با سرعت پيشروي نيروهاي آلماني در خاک لهستان طي جنگ جهاني دوم مقايسه مي کردند ، به نحوي که با وجود مقاومت نيروهاي عراقي در يکي از محورها ، نيروهاي ايراني در ساير محورها با سرعت شگفتي ، همه اهداف را تصرف کرده و محور مقاومت کننده را به محاصره درآوردند . البته پيش از اين عمليات ، به علت غريب الوقوع بودن حمله نيروهاي ايراني ، صدام دستور داده بود تا تعدادي از واحدهاي نخبه و نورچشمي اش از منطقه خارج شوند !
چند روز بعد ، هواپيماي حامل فرماندهان عال رتبه سپاه و ارتش : فلاحي ، فکوري ، نامجو ، کلاهدوز و جهان آرا ، حين بازگشت به تهران سقوط کرد و اين عزيزان که طراحان اصلي عمليات ثامن الائمه بودند به شهادت رسيدند .
***
11. عمليات طريق القدس :
جبهه : جنوب موقعيت : غرب سوسنگرد
تاريخ : 8 تا 15/9/1360
نوع تک : گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 32 گردان پياده و زرهي
عراق : 57 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي ، 4 گردان گارد رياست جمهوري و 6 گردان توپخانه
هدف عمليات : آزاد سازي شهر بستان
تلفات انساني عراق : 9046 نفر
توضيحات : اهميت استراتژيک اين عمليات بدان جهت است که نيروهاي ايراني با دور زدن قواي دشمن از طريق تپه هاي رملي غيرقابل عبور شمال بستان ، با غافلگيري کامل همزمان به کليه خطوط دشمن از دهلاويه تا تنگه مرزي چزابه حمله کردند . البته مقاومت دشمن در جنوب منطقه عملياتي ، پيشروي در اين محور را ممکن نساخت اما چند روز بعد که عراق سعي کرد از اين منطقه به سمت بستان پاتک کرده و شهر را دوباره اشغال کند متحمل تلفات سنگيني شد و به ناچار تا جنوب رودخانه نيسان که بسيار بيشتر از هدف پيشبيني شده در عمليات بود ، عقب نشيني کرد .
***
12 . عمليات مطلع الفجر :
جبهه : غرب موقعيت : شمال گيلان غرب و جنوب سرپل ذهاب
تاريخ : 20/9 تا 6/10/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 18 گردان پياده و زرهي
عراق : 27 گردان پياده ، زرهي و کماندويي
هدف عمليات : آزادسازي ارتفاعات غرب گيلان غرب
تلفات انساني عراق : 2140 نفر
توضيحات : با وجود تصرف بيشتر ارتفاعات هدف ، پاتک هاي سنگين عراق اين عمليات را هم ناکام گذاشت . اهميت جبهه غرب براي عراق در اين بود که اگر نيروهاي ايراني موفق به بازپس گيري ارتفاعات مرزي اين منطقه مي شدند ، نسبت به نيروهاي عراقي که در داخل خاک خود در موقعيت کم ارتفاع تري قرار مي گرفتند ، برتري يافته و امنيت بغداد را تهديد مي نمودند . در جريان اين عمليات غلامعلي پيچک ، فرمانده سپاه در جبهه غرب که به عنوان يک نيروي عادي ، ناشناس در عمليات شرکت کرده بود به شهادت رسيد .
***
13 . عمليات محمد رسول الله (ص) :
جبهه : شمال غرب موقعيت : غرب و شمال نوسود
تاريخ : 12 و 13/10/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 6 گردان پياده
عراق : 8 گردان پياده
هدف عمليات : آزاد سازي ارتفاعات مرزي غرب و شمال نوسود
تلفات انساني عراق : 2691 نفر
توضيحات : اين عمليات ، نخستين حمله بزرگي بود که در آن نيروهاي ايراني از مرز گذشته و در عمق خاک عراق پيشروي کردند و حتي شهرک مرزي طويله را تصرف نمودند اما به علت مشکل تدارکات به مواضع اوليه بازگشتند .
***
14. عمليات فتح المبين :
جبهه : جنوب موقعيت : غرب شوش و دزفول
تاريخ : 2 تا 10/1/1361
نوع تک : گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 133 گردان پياده و زرهي
عراق : 153 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي و 3 گردان گارد رياست جمهوري و 12 گردان توپخانه
هدف عمليات : آزادي منطقه اشغالي عظيم غرب منطقه شوش و دزفول
تلفات انساني عراق : 19000 نفر
توضيحات : اين عمليات در ابتدا قرار بود همزمان با دهه فجر انجام شود ، اما عراقي ها که متوجه اين قضيه شده بودند در منطقه تنگه چزابه دست به حمله زدند و هرچند ناکام ماندند اما عمليات فتح الفتوح ايران را به تاخير انداختند . يک روز قبل از آغاز حمله ، عراق يک بار ديگر ، اين بار در غرب شوش پاتک زد اما فرماندهان ايراني براي مقابله با ادامه اين رويه از سوي عراق ، عمليات را طبق برنامه خود آغاز نمودند . نفوذ 6 گردان از نيروهاي ارتش و سپاه به عمق مواضع عراق باعث شد تا خطوط مقدم دشمن عملاً از پشتيباي توپخانه محروم بمانند و خيلي زود تسليم گردند . هزاران سرباز سرگردان عراقي در اين عمليات به اسارت درآمدند . به گفته يکي از اسرا ، اگر نيروهاي ايراني امکان هلي برن به منطقه فکه را مي يافتند مي توانستند دو برابر اسراي گرفته شده را در حال فرار به داخل خاک عراق دستگير نمايند . در آخرين روزهاي عمليات ، مقاومت تيپ 10 زرهي عراق در تنگه ابوغريب ، که آن زمان معروف ترين واحد ارتش عراق بود ، باعث درگيري شديدي گرديد و کل عمليات را به خطر انداخت اما در نهايت اين تيپ هم منهدم شد و نيروهاي ايراني در نزديکي رودخانه دويرج خط پدافندي تشکيل دادند .
***
15 . عمليات بيت المقدس :
جبهه : جنوب موقعيت : غرب کارون
تاريخ : 10/2 تا 3/3/1361
نوع تک : گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 144 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه و 20 گردان توپخانه
عراق : 188 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي ، 12 گردان مرزبان و 30 گردان توپخانه
هدف عمليات : آزادسازي شهرهاي خرمشهر و هويزه و پاکسازي غرب کارون .
تلفات انساني عراق : 35000 نفر
توضيحات : با فاصله اندکي از عمليات فتح المبين ، عمليات بزرگ بعدي ايران آغاز شد . مواضع صعب العبور دشمن در محور کرخه کور باعث شکست عمليات در اين محور گرديد ، اما نيروي اصلي ايران با عبور از کارون که عراقي ها نابخردانه آن را رها کرده بودند جاده اهواز- خرمشهر را آزاد کرده و پس از دفع پاتک عراق به سمت مرز پيشروي نمودند . در اين مقطع دشمن نيروهايش را از هويزه و کرخه کور عقب کشيد تا محاصره نشوند و ايراني ها بعد از پر کردن مناطق تخليه شده ، به سمت جنوب حمله کرده و خرمشهر را محاصره نمودند و در نهايت پس از چند درگيري جدي ، نيروهاي عراقي مستقر در شهر تسليم شده و خرمشهر آزاد گرديد . يکي از برادران لودرچي در خاطرات خود ذکر کرده است که وحشت نيروهاي عراقي از سقوط محور خرمشهر-بصره باعث شده بود اين نيروها مناطق شمالي اين محور را رها کنند به نحوي که اين برادر بدون مواجه شدن با مقاومتي در حال احداث خاکريز در نزديکي پاسگاه زبير در داخل خاک عراق بوده که به عقب فراخوانده مي شود !
***
پس از عمليات بيت المقدس ، به طور مقطعي وقفه اي در جبهه ها پيش آمد . عراق از چند منطقه در جبهه غرب که شديداً به تله هاي انفجاري آلوده شده بود عقب نشيني کرد و تلويحاً خواستار آتش بس شد . تا جايي که برخي نيروهاي ايراني براي جنگ بر ضد اسرائيل راهي لبنان شدند اما با شدت گرفتن مجدد تبادل آتش بين طرفين و آشکار شدن تلاش عراق براي سازمان دهي مجدد نيروهايش ، امام (ره) در سخنراني مهمي فرمودند : راه قدس از کربلا مي گذرد .
***
16 . عمليات رمضان :
جبهه : جنوب موقعيت : شرق بصره
تاريخ : 22/4 تا 7/5/1361
نوع تک : گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 164 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه و 10 گردان توپخانه
عراق : 162 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : تصرف مواضع دشمن در امتداد مرز شلمچه تا کوشک و تهديد شهر بصره
تلفات انساني عراق : 7715 نفر
توضيحات : عمليات با هدف اصلي تصرف مواضع معروف به مثلثي عراق در منطقه انجام گرفت و پس از آنکه اين مواضع به سرعت سقوط کردند نيروهاي ايراني پيشروي را به عمق ادامه داده و تا انتهاي کانال پرورش ماهي نزديک شط العرب و شمال شرقي بصره پيشروي نمودند ، اما اين پيشروي بدون هيچ گونه پوشش و پشتيباني انجام شد ، در نتيجه نيروهاي عراقي که توانسته بودند پل هاي روي کانال را حفظ کنند به پشت نيروهاي ايراني آمده و آنها را به محاصره در آوردند . اين يکي از دردناک ترين و پرتلفات ترين عمليات هاي ايران بود و فقط بخشي از واحدهاي محاصره شده توانستند از منطقه عقب نشيني کنند . عمليات طي روزهاي بعد با هدف انهدام نيروهاي عراقي ادامه يافت تا پيروزي بدست آمده باعث تشويق آنها به پيشروي نگردد .
***
17 . عمليات مسلم بن عقيل :
جبهه : غرب موقعيت : غرب سومار
تاريخ : 9 تا 13/7/1361
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 33 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه ، 5 گردان هوابرد و 5 گردان توپخانه
عراق : 31 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي ، يک گردان جيش الشعبي و 7 گردان توپخانه
هدف عمليات : آزادسازي ارتفاعات غرب سومار و پيدا کردن ديد روي شهر مندلي عراق
تلفات انساني عراق : 1034 نفر
توضيحات : شهر سومار در جريان عقب نشيني عراق بعد از عمليات بيت المقدس آزاد شده بود اما در اشغال ماندن ارتفاعات مرزي منطقه ، به دشمن برتري مي داد . البته عدم توجه نيروهاي ايراني به اين محور باعث شده بود تا اين عمليات جنبه غافلگير کننده داشته باشد تا جايي که بعضي فرماندهان معتقد بودند که حمله بايد تا تصرف شهر مندلي ادامه يابد . اما اکتفا به تصرف ارتفاعات مرزي و نزديکي اين منطقه به مرکز عراق باعث شد تا با تجمع نيروهاي عراقي ، عمليات بعدي با نام عمليات امام زين العابدين (ع) ، با هدف تصرف شهر مندلي ، که با فاصله چند روز بعد انجام گرفت ناکام بماند .
***
18. عمليات محرم :
جبهه : جنوب موقعيت : جنوب موسيان
تاريخ : 10 تا 20/8/1361
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 66 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
عراق : 46 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي
هدف عمليات : تصرف ارتفاعات مرزي مشرف بر شهر العماره عراق
تلفات انساني عراق : 8350 نفر
توضيحات : با هدف جبران ناکامي هاي اخير و گشودن جبهه جديدي جهت غافلگيري دشمن ، اين عمليات انجام گرفت و با موفقيت پايان يافت .
***
19 . عمليات والفجر مقدماتي :
جبهه : جنوب موقعيت : جنوب فکه
تاريخ : 17 تا 21/11/1361
نوع تک : گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 164 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه و 23 گردان توپخانه
عراق : 76 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه و 4 گردان گارد رياست جمهوري
هدف عمليات : تصرف مناطق شمال هورالهويزه با هدف وادار کردن عراق به قبول آتش بس
تلفات انساني عراق : 2613 نفر
توضيحات : خيانت منافقين باعث شد تا نيروهاي دشمن کاملاً در برابر حمله نيروهاي ايراني آماده باشند و در نهايت نيروهاي ايراني به مواضع اوليه خود بازگشتند .
***
20 . عمليات والفجر 1 :
جبهه : جنوب موقعيت : شمال فکه
تاريخ : 21 تا 28/1/1362
نوع تک : گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 132 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه و 18 گردان توپخانه
عراق : 128 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي
هدف عمليات : پيشروي به سمت شهر العماره عراق
تلفات انساني عراق : 8850 نفر
توضيحات : مقاومت نيروهاي عراقي در برخي محورها و حجم بي سابقه آتش توپخانه دشمن باعث شد تا در نهايت نيروهاي ايراني به مواضع اوليه خود بازگردند .
***
21 . عمليات والفجر 2 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : غرب پيرانشهر
تاريخ : 29/4 تا 13/5/1362
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 24 گردان پياده و مکانيزه
عراق : 36 گردان پياده و کماندويي
هدف عمليات : گشودن جبهه جديد در شمالغرب و بستن يکي از راه هاي اصلي تردد ضد انقلاب به داخل کشور
تلفات انساني عراق : 4164 نفر
توضيحات : اين عمليات با موفقيت انجام گرفت و منطقه عمومي حاج عمران که مهمترين پادگان نظامي عراق در شمال شرق اين کشور بود به تصرف نيروهاي ايران در آمده و آتش توپخانه دشمن از شهر پيرانشهر دور گرديد . مصطفي رداني پور ، فرمانده روحاني مشهور اصفهان در پايان اين عمليات به شهادت رسيد و پيکرش هيچگاه يافت نشد .
***
22. عمليات والفجر3 :
جبهه : غرب موقعيت : مهران
تاريخ : 7 تا 20/5/1362
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 32 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه و 4 گردان توپخانه
عراق : 58 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي و 3 گردان توپخانه
هدف عمليات : تامين امنيت شهر مهران
تلفات انساني عراق : 10509 نفر
توضيحات : شهر مهران هم بعد از عمليات بيت المقدس آزاد شد اما حضور دشمن در ارتفاعات شهر ، عملاً شهر را بي دفاع کرده بود . عمليات والفجر3 با هدف آزاد سازي اين ارتفاعات انجام گرفت و با وجود آزادي ارتفاعات شمالي موسوم به کله قندي ، پاتک شديد عراق در محور غرب مهران مانع از تثبيت اهداف در اين قسمت گرديد .
***
23 . عمليات والفجر 4 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : شمال مريوان
تاريخ : 27/7 تا 30/8/1362
نوع تک : گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 71 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه و 11 گردان توپخانه
عراق : 141 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي ، 8 گردان گارد رياست جمهوري و 7 گردان توپخانه
هدف عمليات : تصرف دشت شيلر و انهدام پايگاه هاي نفوذ دشمن و ضد انقلاب به داخل کشور
تلفات انساني عراق : 18785 نفر
توضيحات : دشت شيلر به عنوان يک تو رفتگي عميق از خاک عراق در داخل خاک ايران ، به عنوان پايگاهي براي نفوذ ضد انقلاب و عوامل خرابکار دشمن مورد استفاده بود . عمليات والفجر4 در ابتدا يک عمليات محدود براي تصرف اين دشت بود ، اما مقاومت شديد عراق اين عمليات را تبديل به يکي از بزرگترين رويارويي هاي دو طرف در طول 8 سال جنگ کرد . در نهايت ايران نتنها موفق به تصرف دشت شيلر گرديد بلکه تا ارتفاعات کاني مانگا پيشروي نمود و شهر پنجوين عراق را تصرف کرد اما تخريب گسترده شهر از سوي عوامل رژيم بعث باعث گرديد تا شهر به عنوان يک هدف غير استراتيژيک رها شده و نيروهاي ايراني در ارتفاعات اطراف مستقر شوند ، ضمن آنکه اين عمليات خطوط جبهه را به شهر سليمانيه عراق بسيار نزديک کرد . لشکر 14 امام حسين(ع) اصفهان ، در اين عمليات نقش مهمي بر عهده داشت و اين عمليات از نقاط عطف تاريخ اين لشکر به حساب مي آيد .
***
24 . عمليات خيبر :
جبهه : جنوب موقعيت : هورالهويزه
تاريخ : 3 تا 22/12/1362
نوع تک : گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 283 گردان پياده و زرهي و 7 گردان توپخانه
عراق : 188 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي ، 4 گردان گارد رياست جمهوري و 30 گردان توپخانه
هدف عمليات : گشودن جبهه جديد عليه دشمن و قطع محور بصره-العماره
تلفات انساني عراق : 16140 نفر
توضيحات : يکي از بزرگترين دستاوردهاي نظامي 8 سال دفاع مقدس اين بود که طراحان نظامي ايران ثابت کردند غيرممکن را نمي شناسند . هرگاه در جبهه ايي رکود ايجاد مي شد به سرعت راهي براي گشودن جبهه جديد پيشنهاد مي کردند و عمليات خيبر هم يکي از اين پيشنهادات بود . دشمن هيچگاه تصور نمي کرد نيروهاي ايراني بدون پشتيباني توپخانه و قواي زرهي ، عرض چند ده کيلومتري هورالهويزه را پيموده و خود را به دجله برسانند . طبق طرح عمليات ، نيروهاي ايراني از سه محور هورالهويزه ، طلاييه و شلمچه دست به حمله مي زدند . نيروهاي ايراني با عبور از هورالهويزه و تصرف جزاير مجنون ، خود را به ساحل دجله رسانده و با عبور از آن جاده بسيار مهم بصره- العماره را تصرف مي کردند . نيروهاي عمل کننده در محور طلاييه و شلمچه هم با پيشروي به سمت شط العرب و تصرف نشوه ، از طريق جاده نشوه-قرنه ، ادوات سنگين را به شمال اعزام مي کردند تا منطقه تثبيت گردد . عمليات در محور هورالهويزه با موفقيت همراه بود و در چند محور نيروهاي ايران به ساحل دجله دست يافته و از آن عبور کردند ، اما مقاومت شديد نيروهاي عراقي در طلاييه و شلمچه که براي اولين بار به طور گسترده اقدام به استفاده از سلاح هاي شيميايي نمودند ، باعث شد تا پيشروي در اين دو محور شکست بخورد و نيروهاي محور دجله بدون پشتيباني ، در مقابل پاتک هاي عراق به ناچار به جزاير مجنون عقب نشيني کردند . تلاش عراق براي بازپس گيري جزاير ادامه يافت و بي سابقه ترين حملات زرهي ، توپخانه ايي و شيميايي عليه نيروهاي ايراني انجام گرفت بويژه اينکه دشمن پل بين مجنون جنوبي و طلاييه را حفظ کرده و از اين طريق ستون تانک هاي خود را به سمت نيروهايي روانه مي کرد که سنگين ترين سلاحشان آر.پي.جي بود . با اين حال نيروهاي ايراني بالاخره موفق شدند تسلط خود بر جزاير را تثبيت کنند و عراقي ها کوتاه آمدند . در اين عمليات سرداران زيادي همچون حميد باکري ، همّت و زجاجي به شهادت رسيدند و حسين خرازي جانباز گرديد .
***
25.عمليات عاشورا :
جبهه : غرب موقعيت : جنوب سومار
تاريخ : 26 تا 30/7/1363
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 14 گردان پياده و زرهي و 5 گردان توپخانه
عراق : 27 گردان پياده و زرهي ، مکانيزه ، کماندويي و گارد
هدف عمليات : آزاد سازي ارتفاعات گرکني و بخشي از ارتفاعات ميمک
تلفات انساني عراق : 1690 نفر
توضيحات : ارتفاعات گرکني و فصيل آزاد گرديد اما تلاش براي آزاد سازي کامل دامنه غربي ارتفاعات ميمک نتيجه ايي نداشت .
***
26. عمليات بدر :
جبهه : جنوب موقعيت : هورالهويزه
تاريخ : 19 تا 26/12/1363
نوع تک : گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 115 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
عراق : 98 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي ، 28 گردان گارد رياست جمهوري و 9 گردان توپخانه
هدف عمليات : انهدام مواضع دشمن در شرق و غرب دجله و در صورت امکان قطع جاده بصره-العماره
تلفات انساني عراق : 13200 نفر
توضيحات : در سالگرد عمليات خيبر ، نيروهاي ايراني بار ديگر در همان محور دست به حمله زدند اما اين بار چون اميدي به گشودن جبهه طلاييه و پشتيباني زرهي از حمله وجود نداشت ، هدف اصلي انهدام دژهاي معروف دشمن در دو طرف دجله قرار گرفت . عمليات با موفقيت انجام شد اما با توجه به پاتک هاي سنگين دشمن مواضع تصرف شده ، تثبيت نگرديد و نيروهاي ايراني به داخل هورالهويزه عقب نشيني کردند . البته اين بار هورالهويزه کاملاً در اختيار نيروهاي ايران قرار گرفت و خط اول عراق ساحل غربي آن شد . در اين عمليات سرداران موسوي و مهدي باکري به شهادت رسيدند . همچنين از شهدا معروف اين عمليات مي توان به شهيد نوجوان پهلوان سعيد طوقاني اشاره کرد که در سالهاي قبل و اوايل انقلاب ، با وجود سن کم از نامداران ورزش باستاني به شمار مي رفت .
***
27.عمليات قادر :
جبهه : شمال غرب موقعيت : امتداد مرز استان آذربايجان و عراق
تاريخ : 24/4 تا 18/6/1364
نوع تک : گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 30 گردان پياده و 9 گردان توپخانه
عراق : 29 گردان پياده ، زرهي و کماندويي
هدف عمليات : گسترش منطقه آزاد شده شمال عراق
تلفات انساني عراق : 1520 نفر
توضيحات : بعد ناکامي عمليات بدر ، به سپاه دستور داده شد تا دست به بازسازي خود بزند و منطقه بين اشنويه تا پيرانشهر که براي عمليات تابستاني سپاه آماده شده بود در اختيار ارتش قرار گرفت . نيروهاي ارتش طي دو ماه چندين بار سعي کردند در اين منطقه دست به حمله بزنند اما کاري از پيش نبردند و عملاً بسياري از پايگاه ها و معابر نفوذ سپاه طي اين عمليات ها لو رفته يا منهدم گرديد !
***
28 . عمليات والفجر 8 :
جبهه : جنوب موقعيت : جنوب آبادان
تاريخ : 20/11/1364 تا 9/2/1365
نوع تک : گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 140 گردان پياده و 16 گردان توپخانه
عراق : 241 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه ، کماندويي و گارد
هدف عمليات : تصرف شبه جزيره فاو
تلفات انساني عراق : 52105 نفر
توضيحات : عبور از عرض اروند رود يکي از آن شاهکارهاي نظامي در تاريخ جنگ ها به شمار مي رود . در اهميت بندر و شبه جزيره فاو همين بس که عراق با قبول تلفات بسيار سنگيني ، بيش از 80 شبانه روز براي بازپس گيري منطقه تلاش مي کرد و 39 جنگنده خود را در اين منطقه از دست داد . هرچند دشمن نتوانست فاو را بازپس گيرد ، اما حملات مکرر آنها باعث شد تا هدف نهايي نيروهاي ايراني که گشودن جبهه جديد و پيشروي در جنوب بصره بود به جايي نرسد .
***
29.عمليات والفجر 9 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : شرق سليمانيه
تاريخ : 5 تا 9/12/1364
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 26 گردان پياده و زرهي و 4 گردان توپخانه
عراق : 10 گردان پياده ، زرهي و کماندويي و 2 گردان توپخانه
هدف عمليات : نزديک شدن به شهر سليمانيه عراق و مقابله با تجمع نيروهاي عراق در فاو
تلفات انساني عراق : 1634
توضيحات : در اين عمليات منطقه گسترده ايي از کردستان عراق به تصرف ايران در آمد و شهر سليمانيه در برد آتش ايران قرار گرفت . اما طي هفته هاي بعد به دليل پاره ايي مشکلات از جمله بمب باران شيميايي چند روستاي کردنشين از سوي عراق ، نيروهاي ايراني به مواضع اوليه خود بازگشتند .
***
در اوايل سال 65 ، ارتش عراق با سازماندهي مجدد و افزايش واردات سلاح هاي مختلف متعارف و کشتار جمعي ، موقتاً در موضع برتري قرار گرفت و با استراتيژي معروف به دفاع متحرک در چند جبهه دست به حمله زد که مهمترينش دستاوردش اشغال مجدد شهر مهران بود .
***
30 . عمليات کربلاي 1 :
جبهه : غرب موقعيت : مهران
تاريخ : 9 تا 19/4/1365
نوع تک : گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 37 گردان پياده و زرهي و 6 گردان توپخانه
عراق : 111 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه ، کماندويي و گارد و 9 گردان توپخانه
هدف عمليات : آزادسازي مهران
تلفات انساني عراق : 11210 نفر
توضيحات : طي نبرد سختي که در اين عمليات رخ داد ، نيروهاي عراقي با وجود برتري کامل نفر و تجهيزات متحمل تلفات سنگيني شده و شهر مهران و ارتفاعات اطراف آن آزاد گرديد .
***
31. عمليات کربلاي 2 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : غرب پادگان حاج عمران
تاريخ : 10 و 11/6/1365
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 26 گردان پياده و 4 گردان توپخانه
عراق : 30 گردان پياده ، زرهي و کمااندويي و 5 گردان توپخانه
هدف عمليات : بازپس گيري ارتفاعات 2435 و 2519
تلفات انساني عراق : 3277 نفر
توضيحات : ارتفاعات 2435 و 2519 ، مشرف بر پادگان حاج عمران ، از جمله نقاطي بود که در جريان دفاع متحرک عراق سقوط کرده بود . در اين عمليات ارتفاع 2435 تصرف شد اما تلاش براي آزادي ارتفاع دوم ناکام ماند .
***
32. عمليات فتح 1 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : کرکوک
تاريخ : 19 و 20/7/1365
نوع تک : نامنظم
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 2 گردان نيروي ويژه ، 1 گردان ادوات و 2 گردان از نيروهاي اتحاديه ميهني کردستان عراق
عراق : نامشخص
هدف عمليات : وارد کردن خسارت در عمق و ممانعت از تمرکز قواي عراق در جبهه ها
تلفات انساني عراق : 600 نفر
توضيحات : از مدتها قبل سپاه با ايجاد پايگاه هايي در شمال عراق ، با گروههاي ضد بعثي کردستان عراق همکاري مي کرد . پيش از اين عمليات هاي مشترکي انجام شده بود اما عمليات فتح 1 را مي توان مهمترين همکاري دو طرف دانست . در اين عمليات نيروهاي ايراني و کرد با طي مسير 150 کيلومتري در عمق خاک عراق ، با بستن جاده هاي منتهي به شهر کرکوک ، به پالايشگاه و چند مقر نظامي اين شهر حمله کرده و سپس با کمترين تلفات به مواضع خودي بازگشتند .
***
33.عمليات کربلاي 4 :
جبهه : جنوب موقعيت : جنوب و غرب خرمشهر
تاريخ : 3 تا 5/10/1365
نوع تک : گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 250 گردان پياده و 26 گردان توپخانه
عراق : 123 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه ، کماندويي و گارد
هدف عمليات : تصرف کامل شبه جزيره فاو ، شهرک ابوخصيب و محاصره بصره
تلفات انساني عراق : 8060 نفر
توضيحات : سپاه براي انجام اين عمليات ک در صورت پيروزي سرنوشت جنگ را مشخص مي کرد تمام منابع خود را بسيج نمود و همين تمرکز نيرو باعث هوشياري عراق گرديد ضمن آنکه با کمک ماهواره هاي جاسوسي آمريکايي ، عراقي ها حتي از مکان معابر نفوذ نيروهاي ايران خبر داشتند ! با آغاز عمليات ، هرچند در چند محور نيروهاي ايراني موفق به پيشروي شده و حتي لشکر 14 امام حسين (ع) توانست به تاسيسات پالايشگاه بصره نفوذ کند ، آمادگي عراق و مقاومت شديد همراه با آتش سنگين توپخانه و بمب باران گسترده شيميايي ، باعث شد تا نيروهاي ايراني 48 ساعت بعد از آغاز حمله به مواضع اوليه بازگردند .
***
34.عمليات کربلاي 5 :
جبهه : جنوب موقعيت : شلمچه
تاريخ : 19/10 تا 4/12/1365
نوع تک : گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 200 گردان پياده و 24 گردان توپخانه
عراق : 493 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه ، کماندويي و گارد و 46 گردان توپخانه
هدف عمليات : آزاد سازي شلمچه و پيشروي به سمت بصره
تلفات انساني عراق : 92365 نفر
توضيحات : عمليات کربلاي 5 بدون شک بزرگترين رويارويي نظامي ايران و عراق در طول 8 سال جنگ تحميلي مي باشد . عراق با تصور اينکه بعد از کربلاي 4 ، ايران از حمله در اين جبهه منصرف شده ، با آغاز عمليات کاملاً غافلگير گرديد و نيروهاي ايراني توانستند تا نزديکي شهر بصره پيشروي کنند اما اهميت اين شهر باعث شد تا عراق با بسيج کليه امکانات خود و استفاده بسيار گسترده از سلاح هاي شيميايي دست به مقابله زند . تصور اينکه بيش از 700 گردان عملياتي در منطقه ايي به وسعت شهر تهران در حال جنگ با يکديگر باشند از آن نادر وقايع ثبت شده در تاريخ جنگها مي باشد . هرچند عراق توانست تا حدودي جلو پيشروي نيروهاي ايراني را سد کند اما پيروز اصلي اين عمليات سپاه ايران بود که توانست خطوط جبهه را تانزديکي شهر بصره گسترش دهد . در روزهاي پاياني همين عمليات بود که سردار حاج حسين خرازي به شهادت رسيد . بعد از اعلام خبر شهادت وي عراق دست به پاتک گسترده ايي زد که ناکام ماند ، اسراي عراقي مي گفتند به ما گفته شده بزرگترين فرمانده جبهه ايران به شهادت رسيده است !
***
35.عمليات کربلاي 6 :
جبهه : غرب موقعيت : نفت شهر
تاريخ : 23 و 24/10/1365
نوع تک : گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : ارتش
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 36 گردان پياده و زرهي و 2 گردان توپخانه
عراق : 44 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : آزاد سازي نفت شهر و تصرف نفت خانه عراق و ممانعت از تمرکز قواي دشمن در بصره
تلفات انساني عراق : 3000 نفر
توضيحات : در حاليکه تمامي نيروي سپاه براي عمليات کربلاي 5 بسيج شده بود ، ارتش جهت اجراي يک حمله انحرافي که هم جلوي انتقال نيروهاي عراقي به سمت بصره گرفته شود و هم هدف مهمي داشته باشد ، وارد عمل شد . اما حضور نيروهاي دشمن بر روي ارتفاعات منطقه و نوع عمليات نيروي ارتش در دل دشت باعث ناکامي اين عمليات گرديد .
***
36.عمليات تکميلي کربلاي 5 :
جبهه : جنوب موقعيت : شلمچه
تاريخ : 3 تا 13/12/1365
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 30 گردان پياده
عراق : 80 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي و 10 گردان توپخانه
هدف عمليات : ترميم خطوط خودي در غرب نهر جاسم جهت تکميل عمليات کربلاي 5
تلفات انساني عراق : 10265 نفر
توضيحات : در شرايطي که هنوز عمليات کربلاي پنج کاملاً پايان نيافته بود ، به علت خستگي و تلفات نيروهاي خودي ، خط جبهه در غرب نهر جاسم کامل نشده بود ، بنابراين با سازماندهي مجدد گردان هايي که هنوز توانايي عملياتي داشتند ، براي حمله اقدام گرديد و خط مورد نظر با عقب راندن قواي عراقي تشکيل شد .
***
37.عمليات کربلاي 7 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : غرب پادگان حاج عمران
تاريخ : 13 تا 17/12/1365
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : ارتش
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 9 گردان پياده
عراق : 29 گردان پياده ، زرهي و کماندويي
هدف عمليات : تصرف ارتفاع 2519 و حفظ اعتبار ارتش
تلفات انساني عراق : 3272 نفر
توضيحات : پس از شکست عمليات کربلاي 6 ، ارتش مسئوليت بازپس گيري ارتفاع 2519 را بر عهده گرفت و پس از نبرد سختي موفق به اين کار گرديد .
***
38.عمليات کربلاي 8 :
جبهه : جنوب موقعيت : شلمچه
تاريخ : 18 تا 22/1/1366
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 30 گردان پياده
عراق : 94 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه ، کماندويي و گارد و 45 گردان توپخانه
هدف عمليات : تصرف استحکامات دشمن در شمال و جنوب کانال پرورش ماهي
تلفات انساني عراق : 12260 نفر
توضيحات : با وجود اينکه نيروهاي سپاه شديداً از نظر تجهيزات و نيروي انساني در مضيقه بودند توانستند اهداف مورد نظر را تصرف کنند اما در آخرين لحظه ، استفاده گسترده عراق از سلاح هاي شيميايي باعث عقب نشيني نيروهاي ايراني گرديد .
***
39.عمليات کربلاي 10 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : شمال سليمانيه
تاريخ : 25/1 تا 5/2/1366
نوع تک : گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 50 گردان پياده و 6 گردان توپخانه و 4000 نيروي اتحاديه ميهني کردستان عراق
عراق : 40 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي
هدف عمليات : پيشروي در شمال سليمانيه و تهديد اين شهر
تلفات انساني عراق : 2710 نفر
توضيحات : مسدود شدن جبهه جنوب باعث گرديد تا سپاه يک بار ديگر در جبهه شمال غرب وارد عمل شود . با وجود اينکه در اين عمليات 250 کيلومتر مربع از خاک عراق تصرف شد ، اهداف مورد نظر عمليات حاصل نگرديد .
***
40. عمليات نصر 4 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : شمال سليمانيه
تاريخ : 21/3 تا 5/4/1366
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 29 گردان پياده و 7 گردان توپخانه
عراق : 53 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه ، کماندويي و گارد و 5 گردان توپخانه
هدف عمليات : تصرف شهر استراتژيک ماووت در شمال سليمانيه
تلفات انساني عراق : 6557 نفر
توضيحات : شهر ماووت يکي از اهداف حاصل نشده عمليات کربلاي 10 بود . در شرايطي که تحرکات ناوهاي آمريکايي در خليج فارس باعث شده بود سپاه برخي از واحدهاي خود را به استان هاي جنوبي اعزام کند ، موقعيت استراتژيک مناسب جبهه شمال غرب را از دست نداده و همچنان در حالت آفندي باقي مانده و در اين عمليات شهر استراتژيک ماووت در شمال سليمانيه را تصرف نمودند .
***
41. عمليات نصر 7 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : غرب سردشت
تاريخ : 14 و 15/5/1366
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 10 گردان پياده و 9 گردان توپخانه
عراق : 40 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي و 6 گردان توپخانه
هدف عمليات : آزاد سازي ارتفاعات مرزي سردشت
تلفات انساني عراق : 7259 نفر
توضيحات : با وجود برتري ايران در جبهه کردستان ، ارتفاعات مرزي مشرف بر شهر سردشت همچنان در اختيار عراق بود ، در اين عمليات اين ارتفاعات آزاد شده و در عوض شهر قلعه ديزه عراق در ديد نيروهاي ايراني قرار گرفت .
***
42 . عمليات نصر 8 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : غرب ماووت
تاريخ : 29/8 تا 5/9/1366
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 11 گردان پياده
عراق : 23 گردان پياده ، زرهي و کماندويي و 2 گردان توپخانه
هدف عمليات : تصرف ارتفاع گرده رش با هدف تکميل خط جبهه در غرب ماووت
تلفات انساني عراق : 500 نفر
توضيحات : سپاه همچنان به گسترش جبهه در استان سليمانيه عراق ادامه داد و در اين عمليات با تصرف ارتفاع گرده رش ضمن تکميل خطوط جبهه در غرب ماووت ابتکار عمل لازم براي گسترش به سمت شهر سليمانيه را هم به دست آورد .
***
43 .عمليات بيت المقدس 2 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : غرب ماووت
تاريخ : 15/10 تا 2/11/1366
نوع تک : گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 105 گردان پياده و زرهي و 4 گردان توپخانه
عراق : 50 گردان پياده ، زرهي ، کماندويي و گارد
هدف عمليات : پيشروي در شمال سليمانيه و تهديد جدي شهر
تلفات انساني عراق : 3285 نفر
توضيحات : با وجود اينکه پيشبيني مي شد اين عمليات به علت سرماي فصل زمستان ناکام خواهد ماند ، با هدف غافلگيري دشمن و کسب يک پيروزي قاطع در جبهه سليمانيه اين عمليات اجرا شد که با توجه به سرما و بارش برف شديد نيروهاي ايراني تنها به تصرف چند ارتفاع مهم قميش و ويولان و تنگه گوجار اکتفا کردند .
***
44. عمليات بيت المقدس 3 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : جنوب ماووت
تاريخ : 24 تا 29/12/1366
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 18 گردان پياده و 4 گردان توپخانه
عراق : 46 گردان پياده ، زرهي و کماندويي و 2 گردان توپخانه
هدف عمليات : تکميل اهداف عمليات بيت المقدس 2
تلفات انساني عراق : 1400 نفر
توضيحات : در حاليکه عمده نيروي سپاه براي عمليات بزرگ والفجر 10 بسيج شده بود ، با هدف تکميل عمليات بيت المقدس 2 و تصرف ارتفاع شاج گوجار که موجب برتري دشمن در جبهه ماووت شده بود اقدام گرديد و اين ارتفاع مهم آزاد شد .
***
45 . عمليات والفجر 10 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : غرب نوسود
تاريخ : 24 تا 29/12/1366
نوع تک : گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 107 گردان پياده و زرهي و 17 گردان توپخانه
عراق : 109 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي و 11 گردان توپخانه
هدف عمليات : تصرف شهر حلبچه و تهديد سليمانيه از سمت جنوب
تلفات انساني عراق : 15440 نفر
توضيحات : تلاش چند ماهه سپاه در جبهه ماووت و عدم وارد آمدن تلفات جدي به ارتش عراق ، نياز به انجام يک عمليات گسترده در جبهه ايي جديد را به دنبال داشت که حاصل ، انجام عمليات والفجر 10 بود . در اين عمليات 1200 کيلومتر مربع از خاک عراق شامل تمامي عراضي شرقي درياچه دربنديخان که شهرهاي حلبچه و خرمال هم جزو آن بود آزاد گرديد . واکنش عراق به اين عمليات بمب باران شيميايي شهر حلبچه در روز 26 اسفند بود که روز قبلش به گرمي از نيروهاي ايراني استقبال کرده بودند . در اين عمل ناجوانمردانه بيش از 5000 نفر از سکنه شهر و روستاهاي اطراف آن کشته و هزاران نفر مجروح شدند .
***
46 . عمليات بيت المقدس 4 :
جبهه : شمال غرب موقعيت : جنوب درياچه دربنديخان
تاريخ : 5 تا 9/1/1367
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 23 گردان پياده و 5 گردان توپخانه
عراق : 27 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي
هدف عمليات : تکميل اهداف عمليات والفجر 10
تلفات انساني عراق : 5498 نفر
توضيحات : نيروهاي ايراني در يک عمليات شگفت و غافلگير کننده آبي-خاکي با عبور از عرض جنوبي درياچه دربنديخان ارتفاعات شاخ سورمر و شاخ شميران در جنوب اين درياچه را تصرف کردند . بيست ر

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: